Organizatorzy:




Patroni medialni:

Co roku 12000 kobiet słyszy z ust lekarza diagnozę: RAK PIERSI. Co roku prawie 5000 kobiet umiera z powodu tego nowotworu.

" Jeżeli wcześnie wykryjemy raka piersi to nie tylko możemy uratować życie ale i pierś." prof. Janusz Jaśkiewicz - Konsultant Wojewódzki ds. Chirurgii Onkologicznej

We wczesnym wykryciu raka piersi bardzo ważne znaczenie mają systematycznie prowadzone badania diagnostyczne, które pozwalają na wykrycie choroby na etapie kiedy można ją wyleczyć. Najpowszechniej stosuje się samobadanie piersi, wykonywanie samodzielnie przez kobietę w warunkach domowych w spokoju, oraz mammografia lub badanie Usg piersi. W późniejszym etapie wykonuje się badanie cytologiczne materiału otrzymanego drogą biopsji.

Mammografia

Mammografia jest to obrazowa metoda badania gruczołu piersiowego (sutka) z użyciem promieni rentgenowskich. Badanie to wykonuje się specjalnym aparatem rentgenowskim (mammograf). Metoda badania sutka promieniami rentgenowskimi wykorzystuje różnicę pochłaniania promieniowania przez tkankę gruczołową i tłuszczową. Pozwala to na odróżnienie poszczególnych struktur oraz zmian patologicznych w sutku. Dawka promieniowania podczas mammografii jest zbliżona do dawki otrzymywanej podczas prześwietlenia zęba. Mammografia jest podstawowym badaniem radiologicznym gruczołu piersiowego. Pozwala na wczesne rozpoznawanie i wykrywanie guzków o średnicy około 0,5 cm i zmian tzw. bezobjawowych.Jest również pomocna przy ustalaniu rozpoznania u kobiet z objawami choroby, jeśli lekarz nie wyczuwa wyraźnego guzka. Badanie palpacyjne sutka umożliwia wykrycie guzów o średnicy powyżej 1 cm. Skuteczność diagnostyczna mammografii, połączona z badaniem klinicznym palpacyjnym, oceniana jest na 80-97%. Szczególnie przydatna jest w badaniach przesiewowych (skryning), ponieważ za pomocą mammografii można wykryć guzki lub inne zmiany i nieprawidłowości w piersi w bardzo wczesnym etapie.

Mammografia pozwala na bardzo wysoką wykrywalność zmian nowotworowych. Mammografię wykonuje się:

  • u kobiet w wieku powyżej 35. roku życia, u których piersi mają zwykle strukturę guzkową, która może maskować obecność guzka nowotworowego o małych rozmiarach;
  • w przypadku stwierdzenia wycieku z brodawki;
  • w przypadku obecności guzka w badaniu palpacyjnym
  • w przypadku stwierdzenie twardych węzłów chłonnych pachowych
  • w przypadku bolesności piersi (mastodynii) niezależnej od cyklu
  • u kobiet leczonych z powodu raka piersi, w celu ewentualnego wykrycia innych ognisk raka w tej samej lub drugiej piersi,
  • jako badanie kontrolne, regularnie, u kobiet leczonych wcześniej z powodu raka piersi,
  • w celu dokładnego umiejscowienia małych, trudno wyczuwalnych zmian w sutku przed planowaną operacją;
  • u kobiet przyjmujących hormonoterapię zastępczą.

Rutynowe badania przesiewowe mammograficzne wykonuje się u kobiet:

  • w wieku 35-39 lat - przynajmniej jedna mammografia,
  • w wieku 40-49 lat - co 2 lata mammografia,
  • w wieku 50-60 lat - co 1-1,5 roku mammografia,
  • po 60. r. ż. - według wskazań lekarskich, zwykle co 1,5-2 lata do 75. roku życia,
  • z ryzykiem rodzinnym, jeśli rak piersi wystąpił u krewnej pierwszego stopnia przed 35. r. ż. - mammografię można zacząć już 5 lat wcześniej niż wystąpiło to zachorowanie,
  • otrzymujących hormonalną terapię zastępczą (HTZ) - mammografia co rok.

Jeśli nie stwierdza się żadnych podejrzanych zmian w badaniu klinicznym i mammograficznym uważa się, że piersi są zdrowe. W przypadku stwierdzenia w mammografii podejrzanej zmiany w sutku należy wykonać nakłucie (biopsję) guzka.

Samobadanie piersi

Kobiety, które regularnie (raz w miesiącu) przeprowadzają samobadanie piersi mogą wykryć guz wielkości około 1 cm. Guz wielkości do 2 cm jest zwykle nowotworem w pierwszym stopniu zaawansowania i jest wyleczalny prawie w 100%. Najlepszym momentem do przeprowadzania badania piersi jest 2-3 dzień po miesiączce. Jeżeli kobieta już nie miesiączkuje, powinna wybrać na badanie jeden, zwykle ten sam dzień w miesiącu. Począwszy od 20 roku życia, systematyczne samobadanie piersi powinno stać się nawykiem kontynuowanym przez całe życie.
Rys.1 Stań przed lustrem, opuść ręce swobodnie, obserwując swoje piersi, poszukuj zmian w kształcie, symetrii, zarysie piersi.






Rys.3 Załóż ręce za głowę.







 Rys.2 Następnie unieś ręce do góry i dalej obserwuj.








Rys.4 Oprzyj ręce na biodrach, jednocześnie pochyl tułów do przodu.
Rys.5 Opuszkami palców uciskając pierś i jej okolice poszukuj zgrubień i guzków. Uciskając brodawkę, sprawdź, czy nie wydobywa się z niej wydzielina. Sprawdź, czy nie masz powiększonych węzłów chłonnych w okolicach pachowych.
Rys.6 Tę część badania proponujemy wykonywać pod prysznicem lub przy użyciu kremu. Zbadać należy całą pierś.






Rys.8 Pamiętajmy o zbadaniu piersi w kierunku pachy (górna część piersi położona na klatce piersiowej) i okolicy fałdu podpiersiowego.

 Rys.7 Badanie wykonujemy ruchami okrężnymi, półkolistymi i linijnymi, uciskając pierś płasko ułożonymi palcami.






Rys.9 Powtórzenie tych samych ruchów w tym samym obszarze piersi podnosi stopień dokładności badania.

Powtórz badanie w pozycji leżącej. Badanie kończymy, badając dół pachowy w poszukiwaniu powiększonych węzłów chłonnych. Nawet przy samodzielnym badaniu piersi nie lekceważ wizyt u lekarza. Wykrycie zmiany w piersi nie musi oznaczać obecności raka, ale zawsze wymaga konsultacji ze specjalistą. Jeżeli niepokoi Ciebie twój stan zdrowia, masz pytania, pamiętaj: możesz w każdej chwili zgłosić się do lekarza onkologa - bez skierowania.